terça-feira, 13 de janeiro de 2009

Kimbo kupãla, kuna okuti ofela yikamba ongusu yokulamana olomunda, kuna akuti alume valongisiwa uloño womuenyo pokusuñinya ponjango, pana akuti vovilongua ovinyama visapela, ovikunla vi sika efiengu, kuenda olondui vimba ovisungo, kuli ombala yimwe londuko Cindumbu. Yatyamela o Monte-Belo, kolupale wo’Mbokoio. Oko kutunda olusapo wetu wetaeli.

Kuakala apa ko Cindumbu umue utyañi wolohuin, una wakala locikele cokupasuka vokuca oco alimelehe ko vusenge. Koñolosi oco asiataele okutyuka.

Ulume wu ndeti wakala ocimbumba lokukuata oñaña yosiwe. Walumbile vo ongue asangele tupu okamola ulika v’usitu. Yu vakuata muele ocikembe, cikale eye, cikale ocinyama. Weya okukolela ongue oyo toke petosi lyokuyisilasila okulava oñanã osimbu eye akatyanã olohuin. Koñolosi pokutyuka, ongue yasiataele okuyolela ñala yaye ndacina olombua viasiata okulinga.

Olosungue vyutiañi violohuin eteke limue viafetika okulungula vati:
– Ovê, lunguka, ocinyama ndongue hacoko okolela. Eci cilumana, omo okuti covusenge. Eteke ño onjala yusiopota, oñaña yove iya yitakiliwa.

Utyañi kaendele lokukapako alungulo vaco, kuenda waenda lokusima ati olosungue vienda lokuluisa. Ongue ekamba lyaye, nda kacipondola okuti yipanga usuanji wanlinga ndowo. Ovo puãi vaenda lokutongeka okulungula:
– Eteke onjala yukuata, kamba lyove ngue wiya otakila oñaña!

Eteke limue, oco apa okuti utyañi utue wotokota levi ainda lokuyeva, ati ndipitila ndeti konjo, olete ongue yuyolela lesanju. Ocitangi ño ceci okuti omela wangue wasalala osonde yitalala… Utyañi opo vali kasumile, simbo kutue kuitaela asangu. Wakuata vondiaviti yaye, yeyi vutue wangue, alopo yimue yeyi, toke ocinyama catula omwenyo. Okuiya iñila ndeti kohondo, wasaña oñaña yapekela, kuenda yonla muele ndusongui. Ponele yohama patandavala ekongo limue lyonyoha yatula omuenyo. Utyañi weya okulivela leci apanga, kuti puãi ongue yateyuila oñanã yañala yaye konyoha, oco yakuatela osonde komela. Ulume leci apanga vali kacilete. Weya okukenda ongue kumosi londiaviti.

Ondaka yokupatekela: sumbila alungulo otambula, puãi sokolola apa handi puapangele cimue, kuenda cavelapo, sokolola okuti kulivela wakaele ukulu nda akusiala konyima.

(Muele yolusapo lame vo sokulihile, puãi tueya lawo oco tusokololi)
Gociante Patissa, Benguela 12-01-09

4 ondaka twatambula- comentários:

Angola Debates e Ideias- G. Patissa disse...

TRADUÇÃO - Contos da nossa Terra: "A raposa e o bebé"

Para lá do asfalto, onde o vento se cansa de trepar montanhas, os homens amadurecem à volta da fogueira do onjango, os animais falam, as plantas assobiam e os rios cantam, há uma aldeia chamada Tchindumbu. Pertence à comuna do Monte-Belo, município do Bocoio. E é de lá que vem o conto de hoje.

Havia, pois, em Tchindumbu um lenhador viúvo que acordava às seis da manhã e trabalhava o dia inteiro no mato. Só parava ao cair da noite.

O lenhador tinha um bebé lindo de poucos meses. Tinha também uma raposa, que encontrara muito pequena abandonada na mata. A raposa era sua amiga, tratada como um bicho de estimação, ou seja, de total confiança (sem precisar de vacinas contra a raiva nem nada!).

Saía sempre cedo em busca de lenha e deixava a raposa, crescidinha, tomar conta do bebé. E quando voltasse do trabalho, no cair da noite, a raposa ficava feliz com a chegada do lenhador, seu amo.

Mas os vizinhos do lenhador alertavam:
– Ó homem, não vale a pena confiar na raposa! Isso é um bicho, um animal selvagem. Quando sentir fome há-de comer o teu bebé.

O lenhador não ligava o conselho dos vizinhos, implicância que até considerava exagerada. A raposa era sua amiga e jamais faria aquilo. Mas eles continuavam a chatear:
– Lenhador, abre os olhos! Quando sentir fome, a raposa vai comer o teu bebé!

Um dia, o lenhador, muito fatigado do trabalho e farto desses comentários, ao chegar a casa viu a raposa sorrindo, como sempre, mas com a sua boca totalmente cheia de sangue fresco… O lenhador entrou em choque, apanhou arrepios. E sem pensar duas vezes, acertou o machado na cabeça da raposa…

Possuído pelo desespero, entrou a correr para o quarto, onde encontrou seu bebé no berço dormindo tranquilamente e a ressonar magistralmente. Já ao lado do berço estava estendida uma grande cobra, já morta... Foi ali que percebeu que a raposa salvara o bebé. Tarde demais! O lenhador enterrou o machado e a raposa juntos.

Moral da estória: Respeite os conselhos que recebe, mas reflicta sempre antes de agir. E, principalmente, não tome decisões precipitadas.

(Ideia original/autor dsconhecido)
Adaptado para o programa “Aiué Sábado”, Rádio Morena, por Gociante Patissa, Benguela/2008

Vissungo disse...

Bom dia Patissa,

Estou lhe escrevendo aqui do Brasil para, de novo agradecer a sua pronta atenção no nosso primeiro contato e para lhe repassar o endereço do meu blog
pessoal (http://spiritosanto.wordpress.com)no qual aquela séie sobre cultura angolana no Brasil prossegue.

Tudo de bom.

Grande abraço

Angola Interrogada disse...

Ilustre,
É só para parabenizar-lhe por esta brilhante e inovadora iniciativa.
Vou divulgar o blogue.
Muita força e tudo de bom.
fraternal abraço.
JOSÉ MARIA HUAMBO

Manuel Luis disse...

Nos nossos encontros dos amigos de Angola,(Bienos) divulgarei este blogue,o pessoal ainda não esqueceu umbundu.As histórias são constantes e sempre a volta da fogueira.
Convido a visitarem também o meu blogue; http://batidasfotograficas.blogspot.com/
Um abraço
Manuel Luis

Sexto Sentido TV Zimbo com o escritor Gociante Patissa 2015

Vídeo | Lançamento do livro A Última Ouvinte by Gociante Patissa, 2010

Akombe vatunyula tunde 26-01-2009, twapandula calwa!

free counters

Popular Posts

Blog Archive