quinta-feira, 7 de julho de 2016

1. Do enquadramento

Foi lançado em nome do Blog Ombembwa Angola um concuro de tradução baseado em aforismos e provérbios da língua Umbundu/recordados na música «Latchimwe» do Trio Semba da Katombela». Esperava-se uma tradução que levasse em conta o enquadramento contextual e não apenas a mera conversão de palavras. O vencedor escolherá entre receber um mosquiteiro tratado, um exemplar do livro ALMAS DE PORCELANA ou uma garrafa de amarula.

2. Do enunciado

2.1. "U longa, longa, ka tava; wutatamenlã kohita / Wutatamenlã kohita / eye wenda kimbo lyavo"
2.2. "Mãi wanduka lyahuka / omõla ka tava okulonga"
2.3. "Waveta etemo posi / waivalwisa olongunja"
2.4. "Ombinja yukwene / ndaño oco yafina ndati / ka yukupi epenle"
2.5. "Vapikaila u okuta / valongaisa una ukuyeva"

3. Dos concorrentes

Apenas o amigo Felisberto Ndunduma Sakutchatcha arriscou na tradução, pelo que reclama a legitimidade do troféu. O parecer da organização é que o seu empenho vale pela metade, pois o que se pretende com os provérbios é, fundamentalmente, enquadrá-los no contexto sócio-antropológico. Respondeu ele da seguinte forma: «1. Se a tanto conselho não aceita, educa-lhe no prato (na comida) e voltará para a sua terra de origem; 2. Sou chamado "teimoso" pela minha minha mãe, por mim ser difícil demais de aconselhar; 3. Quem bate a enxada no chão faz lembrar aos camponeses o trabalho de cultivo; 4. Por mais linda que seja a camisa de outrem, ela não te tira da carência de vestuário; 5. Cozinha-se para quem se farta e aconselha-se quem ouve.»

4. Da nossa interpretação

2.1. "U longa, longa, ka tava; wutatamenlã kohita / Wutatamenlã kohita / eye wenda kimbo lyavo" - Se tu aconselhas, aconselhas e ela não muda; então rejeita a comida dela/ Rejeitada a comida, ela abandona o lar e regressa à procedência. (Trata-se de uma das lições transmitidas a partir dos ritos de passagem aos futuros maridos, já que em termos de divisão de tarefas, as refeições são a cargo da esposa e socialmente um indicador para aferir a boa educação, hospitalidade e harmonia no lar. Logo, se o marido não come em casa, é um desprezo passível de separação.)
2.2. "Mãi wanduka lyahuka / omõla ka tava okulonga" - A minha mãe alcunhou-me "Traquinas", o filho que não ouve conselhos. (Em sociedades tradicionais, onde os mecanismos de responsabilização e sanção operam pela via verbal, o conselho dos pais enquanto molde moral têem um valor universalmente enorme.)
2.3. "Waveta etemo posi / waivalwisa olongunja" - Quem bate a enxada no chão reaviva a memória dos camponeses. (Estamos em presença da celebração do gesto, por um lado, e do enaltecimento de uma ferramenta que representa muito na economia rural.)
2.4. "Ombinja yukwene / ndaño oco yafina ndati / ka yukupi epenle" - A camisa de outrem, por mais linda que seja, não te supri da carência. (Quer isto dizer que é preciso conquistar as coisas passo a passo e não cultivar a cobiça, que normalmente é parcial)
2.5. "Vapikaila u okuta / valongaisa una ukuyeva" - Há que confeccionar alimentos para aquele que sabe o que é estar saciado; há que aconselhar quem sabe ouvir. (Aqui parece escusado o enquadramento).

5. Do resultado

Ponderadas as questões numa relação de expectativa-resultado, o prémio é entregue ao único concorrente, Felisberto Ndunduma Sakutchatcha, COMO FORMA DE ESTIMULAR A EXERCITAÇÃO DA NOSSA TRADIÇÃO ORAL. Terá ele dois dias para confirmar o que deseja receber, entre um mosquiteiro, um exemplar do livro ALMAS DE PORCELANA ou uma garrafa de amarula.
Gociante Patissa 

Related Posts:

  • Olusapo: osima vaimahisa owikiHela, ponambi ya cimumba wange woñaña, tuakala lokusapela. Ndomo wacikulihi ale okuti, polonambi, pakuete uloño wokutambula uloño vovilongua.Oco yapa vokusapela, umue walombolola ekalo kaliaposokele lia ndona umue okuti olipa… Read More
  • Ndasanjuka calwa omo ndasanga ovisikilo ndisoleK'ulima wa 2004, ukuetu umwe tulisole wakuata ocipango co kusolekela ko elonga lyo visikilo (CD MP3). Puãi vokuenda kuosimbu, ndaundikile elonga lyoviskilo kufeko umue ndatalavayile lahe, yu ndakuata ombinda yokuti ocikuata c… Read More
  • Osãi y'akãi (Tusumbili olonjali)Volonjila vyOngola yetu olonjali viendisa olomilu oco vitekule epata...Onjila eyi ndeti tuyitukula tuti OHANGA, puãi koputu vati GALINHA DO MATO. Vakuetu ko Brasil vayitukula vati GALINHA DE ANGOLA. (Elitalatu lia tyasulua la… Read More
  • Olusapo watete ko 2009: “ONGUE KUENDA OÑAÑA”Kimbo kupãla, kuna okuti ofela yikamba ongusu yokulamana olomunda, kuna akuti alume valongisiwa uloño womuenyo pokusuñinya ponjango, pana akuti vovilongua ovinyama visapela, ovikunla vi sika efiengu, kuenda olondui vimba ovis… Read More
  • Ukuetu Benedito Cangeno watusonehela«A sekulu Patissa,Otchisimilo tch'ove tch'okusovola kamwe akanhondo k'umbundu vo' internet tchandisandjwisa tchalwa. Ovisimilo vyasoka ndevi ovyo twasukila otcho v'ofeka y'etu ndulingilemo tchimwe tchisilivila. Ove salapo tch… Read More

0 ondaka twatambula- comentários:

Sexto Sentido TV Zimbo com o escritor Gociante Patissa 2015

Vídeo | Lançamento do livro A Última Ouvinte by Gociante Patissa, 2010

Akombe vatunyula tunde 26-01-2009, twapandula calwa!

free counters

Popular Posts

Blog Archive